بررسی مقایسه ای دوز جذبی اشعه در اندام های هدف درتصویربرداری از ناحیه فک و صورت با تکنیک های پانورامیک، توموگرافی خطی، cbct و ct پزشکی

زمینه و هدف: هدف از این مطالعه اندازه گیری و مقایسه دوز جذبی اشعه در بافت های بدن (غده تیروئید، غدد بزاقی، چشم و پوست) در طی تصویربرداری از ناحیه فک و صورت با تکنیک های پانورامیک، توموگرافی خطی، cbct و ct پزشکی بود.روش بررسی: دوزیمتر ترمولومینسانس (tld) در 14 ناحیه از فانتوم rando به منظور اندازه گیری میانگین دوز جذبی اشعه در غده تیروئید، غده بزاقی پاروتید، غده بزاقی تحت فکی، غده زیرزبانی، عدسی چشم و پوست ناحیه گونه قرار داده شد، سپس با دستگاه promax (planmeca، فنلاند) تصویربرداری های پانورامیک، توموگرافی خطی و cbct و با دستگاه spiral hispeed/fxi (جنرال الکتریک، آمریکا) تصاویر ct از فانتوم تهیه گردید. با استفاده از میانگین دوز جذبی، دوز معادل و دوز موثر هرارگان محاسبه گردید. یافته ها: محدوده دوز جذبی در تکنیک پانورامیک از mgy038/0 (پوست ناحیه گونه) تا mgy308/0 (غده بزاقی تحت فکی)، در توموگرافی خطی از mgy 048/0 (عدسی چشم) تا mgy510/0 (غده بزاقی تحت فکی)، در cbct از mgy322/0 (غده تیروئید) تا mgy144/1 (غده بزاقی پاروتید) و در تکنیک ct از mgy495/2 (غده بزاقی زیرزبانی) تا mgy424/3 (غده بزاقی تحت فکی) متغیر بود. میزان دوز موثر کلی در تکنیک cbct تقریباًٌ 5 برابر پانورامیک و 4 برابر توموگرافی خطی، و در تکنیک ct، 30 برابر پانورامیک و 22 برابر توموگرافی خطی بود. دوز موثر کلی در تکنیک ct تقریباً 6 برابر cbct بود.نتیجه گیری: برای به دست آوردن اطلاعات سه بعدی در ناحیه ماگزیلوفاشیال، روش تصویربرداری cbct دوز جذبی و دوز موثر بسیار کمتری نسبت به ct پزشکی دارد. همچنین در طی تصویربرداری از ناحیه دهان و فک و صورت، غدد بزاقی بیشترین دوز جذبی را دارا هستند.